Thuis wordt Trijntje Oosterhuis (50) aangestaard door Michael Jackson, Madonna, Prince en Amy Winehouse. Als kerstballen hangen ze in de kunstboom die ze elk jaar al in november optuigt. ‘Ik hou van hysterische ballen. Ik heb ook hoge hakken in de boom hangen en muziekinstrumenten. Alles door elkaar en met heel veel kleuren.’

De kerstsfeer is ook volop aan­wezig in de Dominicuskerk in de Amsterdamse Spuistraat, op loopafstand van het Centraal Station. Midden in de sfeervol gedecoreerde kerk wijst ze de plek aan waar ze straks, tussen kerst en oud en nieuw, vier dagen op rij zal optreden. ‘Kijk, daar kom ik te staan, lekker dicht bij het publiek. Veel kerken vind ik nogal protserig, maar deze geeft een heerlijk warm huiskamergevoel.’

Tijdens de concertreeks Soulful Christmas with Trijntje & Friends komen tal van gastartiesten langs, stuk voor stuk mensen bij wie Trijntje Oosterhuis een speciaal gevoel heeft. Vanzelfsprekend ontbreekt Alain Clark niet; met hem nam ze onlangs de kerstsingle What U Doing For Christmas op. Ook Edsilia Rombley (de vrouw van Trijntjes broer Tjeerd), voormalig buurmeisje Berget Lewis (de tweelingzus van Trijntjes vriend Alvin), het ZO! Gospel Choir en gospelzanger Dwight Dissels komen langs. ‘Het wordt informeel, intiem en kneuterig. Met een gezelligheid die mij doet denken aan vroeger, hoe we zelf thuis muziek maakten tussen de schuifdeuren.’

Terwijl Trijntje door het middenschip van de kerk loopt en omhoogkijkt naar de indrukwekkende bogen die de zijbeuken ondersteunen, gaan haar gedachten terug naar meer dan veertig jaar geleden. In de kerk ruikt ze als het ware de geur van haar jeugd. Haar vader, theoloog, oud-priester en dichter Huub Oosterhuis, leidde regelmatig de dienst in onder meer de Amstelkerk en de Dominicus­kerk. ‘Ik zie me hier nog zo  verstoppertje spelen als meisje van een jaar of vijf. In de biechthokjes kon je je verstoppen, maar je kon ook schuilen achter een van de pilaren of in een van de spreekstoelen daarboven. We mochten hier gewoon rondrennen.’

Er zijn meer redenen waarom ze zo’n bijzondere band met deze kerk heeft. Haar vader Huub overleed afgelopen april op 89-jarige leeftijd, precies op de dag dat zijn dochter had opgetreden in deze kerk. ‘Het was eerste paasdag, ik zong hier in de middag een aantal door hem geschreven liederen. Voor mijn vader hadden we een livestream geregeld waardoor hij vanuit het hospice vanaf zijn sterfbed mee kon kijken. ’s Avonds overleed hij, alsof hij heeft gewacht tot na dat concert om uit te vliegen. Niet dat ik er iets hogers achter zoek, maar het geeft me een fijn gevoel dat hij dat concert nog heeft mogen meemaken en heeft meegekregen hoe een volle kerk naar zijn liederen luisterde en meezong.’

Vijf dagen later, tijdens het publieke afscheid van haar vader in het door hem opgerichte debatcentrum De Rode Hoed, klonken de door Trijntje gezongen liederen van haar vader opnieuw. Ter gelegenheid van haar vaders 85ste verjaardag had ze ze opgenomen en uitgebracht op het album Mensen veel geluk. Het is de bedoeling dat ze die liedjes met Pasen jaarlijks live ten gehore blijft brengen.

Deze kerst wordt de eerste zonder haar vader. Huub Oosterhuis werd door een hele generatie Nederlanders – protestanten, katholieken én niet-gelovigen – op handen gedragen door de manier waarop hij de geloofsbeleving wilde moderniseren. Ook de Oranjes liepen weg met de toegankelijke gedichten en liedteksten – meer dan zevenhonderd – die hij schreef. ‘Het zullen rare dagen worden, want dit is een gemis dat ik zeker elk jaar zal voelen. Aan de andere kant: als ik eraan denk wat voor leuke vader ik vijftig jaar lang heb gehad... dat gevoel overheerst het rouwproces. Mijn vader was een zorgzame man die me zelf­vertrouwen gaf. Als kind heb je altijd wel irritaties ten aanzien van je ouders, maar ik kan me niet herinneren dat ik ooit met mijn vader in botsing ben gekomen over iets wezenlijks. Mede dankzij hem voel ik me een heel sterke vrouw. Na zijn overlijden ben ik niet in duizend stukjes aan diggelen gegaan, en ik ben ook niet in een gapend gat gevallen. Ik ben vooral dankbaar voor wat hij me heeft gebracht en geleerd.’

Terugdenkend aan de kerst­vieringen in haar jeugd, herinnert ze zich de centrale rol die haar vader daarin speelde, ook na de scheiding van haar moeder, alt­violiste Josefien Melief. De vijf­jarige Trijntje en haar één jaar oudere broer Tjeerd bleven bij moeder wonen, maar kerst vierden ze gezamenlijk. ‘Op kerstavond ging ik met mijn moeder en mijn broer naar de mis die mijn vader leidde in De Rode Hoed. We luisterden naar zijn preek. Na de dienst ging mijn vader altijd met ons mee naar huis, waar we extra lang mochten opblijven omdat Tjeerd om twaalf uur jarig was.’

Het kerstbrood werd aangesneden, de muziek van Herman van Veen ging aan, er werd gezongen en met moeder dekte ze de tafel voor het kerstontbijt de volgende ochtend. ‘Meestal zelfgebakken croissantjes, kerstbrood en een gebakken eitje. We zijn geen enorm culinair onderlegde familie, ook met kerst hoef je bij ons niet aan te komen met hazenrug of zalm met kaviaar.’

Niet alleen vader Huub schoof bij het kerstontbijt aan, ook buren en vrienden kwamen langs. ‘Dan werd er volop muziek gemaakt. Toen Tjeerd en ik pubers waren, gingen we daar ’s avonds vrolijk mee door in de kroeg. Ik kan best zeggen dat kerst mij mede muzikaal heeft gevormd.’ Dat Trijntje en Tjeerd in de muziekwereld terechtkwamen, was dus niet heel verrassend. Broer en zus kregen in de jaren negentig, toen ze succes hadden met hun band Total Touch, dan ook alle ruimte van hun ouders om zich te ontwikkelen. ‘Terwijl het in die tijd helemaal niet zo zeker was dat het muzikale pad dat Tjeerd en ik bewandelden tot iets vruchtbaars zou leiden. Ik denk dat ze onze passie her­kenden. Mijn vader trok onze keuzes niet in twijfel, moedigde ons slechts aan om ons hart te volgen. Mijn moeder stond er net zo in. Dat hebben ze echt goed gedaan.’ 

Meer dan dertig jaar na de successen met Total Touch probeert Trijntje Oosterhuis zoons Marijn (17) en Jonas (19, uit een eerder huwelijk), bonuszoon Eljah (16, van vriend Alvin uit een eerdere relatie) en dochter Maël (8) – dezelfde vrijheid en emotionele steun te geven. ‘Ze krijgen de ruimte om zichzelf te zijn en eigen keuzes te maken. Ik tank ze vol met liefde en probeer een warme, gezellige familiesfeer te creëren, waarin ze veilig zijn, zonder ze verplichtingen op te leggen.’

Zoals de scheiding van haar eigen ouders geen diepe sporen heeft nagelaten bij haar en broer Tjeerd, probeert ze ook de verstandhouding met haar ex-man goed te houden. ‘Ik weet zeker dat onze kinderen geen last hebben van ingewikkelde loyaliteitsconflicten. Onze zonen hebben op twee plekken leuke familie. Ik vind het als ouder je verantwoordelijkheid dat je daarvoor zorgt.’

Met een broer als kerstkind en een familie die lekker uitpakte met de feestdagen, kan het niet anders dan dat ze uitkijkt naar komende kerst. ‘Ik weet heel goed dat veel mensen er tegen opzien, geen zin hebben in verplichtingen. Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik een heel leuk gezin heb waar het er heel ontspannen aan toe gaat.’ 

Ook dit jaar wordt het weer een zoete inval in huize Oosterhuis. Broer Tjeerd is er met zijn gezin, Trijntjes moeder komt, evenals de vrouw van haar vader, en vrienden met kinderen. De tafel zal mooi gedekt zijn, er zal worden geproost op de 52ste verjaardag van Tjeerd en schoonzus Edsilia zal ongetwijfeld weer voorstellen wat gezelschapsspelletjes te doen. En de muziek is nooit ver weg. ‘Met kerst kan ik iedereen een karaoke­set aanraden. Bij ons werkt het. Dan mag mijn man ook eens een moppie zingen, of mijn moeder.’

Tussen alle drukke dagen door treedt ze ook nog eens ’s avonds op. ‘Hoewel we in Nederland die traditie niet zo hebben als in Amerika, doe ik zelf al twintig jaar optredens rond kerst. Ik ben weg van soulvolle, jazzy kerstmuziek. Stevie Wonder, Nat King Cole, Cole Porter, Aretha Franklin: al mijn helden hebben wel een kerstplaat gemaakt.’

Dat ze optreedt in een kerk en dat het leven van haar vader deels in het teken stond van het geloof, wil niet zeggen dat Trijntje zelf ook gelovig is. Ook haar opvoeding bestempelt ze niet als gelovig – haar vader heeft zijn kinderen nooit verwachtingen opgedrongen en gaf ze de vrijheid om wel of niet iets met het geloof te doen. ‘Muziek is mijn religie. Ik denk dat het geloof en muziek gemeen hebben dat ze allebei voor verbinding zorgen. En natuur­lijk heb ik vanuit mijn jeugd, en mijn vele bezoekjes aan kerkelijke diensten, veel mee­gekregen in muzikaal opzicht. Als kind was ik altijd erg onder de indruk van de samenzang in zo’n kerk, zo’n hele gemeente die dan meezingt, soms vijf- of zesstemmig. Natuurlijk neem je daar iets van mee.’

Tijdens haar optredens zal ze niet louter kerstliedjes zingen. Zeker zullen er, bij wijze van eerbetoon, liedteksten van haar vader passeren. Bij de optredens zal ze sowieso zijn nabijheid voelen. ‘Dat heb ik bij elke stap die ik zet. Mijn vader is nog heel erg vertegenwoordigd in alles wat ik doe. Bij heel veel dingen die ik doe of denk, bedenk ik wat hij zou denken of zeggen. Dat is toch in spirituele zin het hoogst haalbare, dat iemand zoiets kan achterlaten?’

Tijdens de optredens in de Dominicuskerk staan ook nummers van Henny Vrienten – vorig jaar ging ze op tournee met Henny’s zoon Xander met repertoire van de in 2022 overleden Doe Maar-frontman – op het programma. Daarnaast mag het publiek verzoek­nummers aanvragen via een qr-code, waarbij ze zichzelf ziet als een doorgeefluik van gevoelens die bij veel mensen weerklank vinden. ‘Ik krijg op een iPad de verzoekjes binnen en kan ook zien wat de reden is waarom het nummer wordt aangevraagd. Soms hoor je verdrietige en mooie verhalen over liefde en verlies, soms over iets groots als een oorlog, of de schrijnende situatie waarin de wereld zich bevindt. Maar er is ook alle tijd voor bekende kerstnummers en er zullen momenten zijn dat iedereen door de gang­paden danst.’

Ze zingt hardop een regel uit een evergreen van Dionne Warwick. What the world needs now is love, sweet love. ‘Ik voel mezelf niet verantwoordelijk voor het redden van de wereld, maar ergens voelt het als heilige plicht om dit soort liedjes te blijven zingen. Ik ben liever die druppel op de gloeiende plaat dan dat ik bij de cynische mensen hoor die het hebben opgegeven. Op afstand kun je er weinig aan veranderen wat er in de Gaza-strook gebeurt. Maar met je hart kun je daar wel zijn.’